Εράνισμα από το «Βήμα», 25/1/2011: «Το Facebook μάς τρελαίνει… Αυτό ισχυρίζεται κορυφαία κοινωνιολόγος στις ΗΠΑ, ενώνοντας τη φωνή της με πλειάδα ειδικών που λένε ότι τα sites κοινωνικής δικτύωσης δεν συνδέουν τους ανθρώπους – αντιθέτως, τους απομονώνουν από την πραγματικότητα προκαλώντας κάτι σαν σύγχρονη τρέλα στον ψυχισμό τους.
Οι φρενήρεις ρυθμοί με τους οποίους επικοινωνούμε online μέσω του Τwitter, του Facebook και των γραπτών μηνυμάτων «οδηγούν σε μία ψυχοπαθολογική συμπεριφορά» , γράφει στο νέο της βιβλίο «Μόνοι Μαζί» η Σέρι Τερκλ, καθηγήτρια στο ΜΙΤ, η οποία πρωτοστατεί στην επίθεση κατά των νέων μορφών επικοινωνίας.
Την περασμένη εβδομάδα εμφανίστηκε στο δημοφιλές τηλεοπτικό σόου του κωμικού Στίβεν Κόλμπερτ, όπου είπε ότι έχει πάει σε κηδείες όπου οι πενθούντες συγγενείς ελέγχουν κάθε δύο λεπτά το iΡhone τους.
Η θέση της δρος Τερκλ είναι απλή: η τεχνολογία απειλεί να κυριαρχήσει επί της ζωής μας και να μας απομονώσει από την επαφή με τους άλλους ανθρώπους. Δημιουργώντας μας την ψευδαίσθηση ότι μας επιτρέπει να επικοινωνούμε καλύτερα, μας κάνει να ζούμε σε μία κυβερνο-πραγματικότητα πολύ κατώτερη, και συχνά πιο σκληρή, από τον πραγματικό κόσμο.
Κλασικό παράδειγμα θεωρείται η περίπτωση της άτυχης Σιμόν Μπακ. Είχε 1.048 «φίλους» στο Facebook, όταν όμως ανακοίνωσε ότι θα αυτοκτονήσει δεν βρέθηκε κανένας να την αποτρέψει, και ούτε ένας δεν προσπάθησε να τη σώσει, κάτι που δεν θα μπορούσε να συμβεί τόσο εύκολα στην πραγματική ζωή.
Η επίθεση εναντίον των μέσων κοινωνικής δικτύωσης έχει γίνει μόδα στις ΗΠΑ. Ενα άλλο μπεστ σέλερ, του Νίκολας Καρ, που κυκλοφόρησε πρόσφατα με τον τίτλο «Στα ρηχά: Να τι κάνει το Ιnternet στο μυαλό μας», υποστηρίζει ότι το βασικό ανθρώπινο ένστικτο για αναζήτηση νέων πληροφοριών και κοινωνική δικτύωση μας έχει εθίσει στο «εύκολο αλλά ρηχό» ηλεκτρονικό ταχυδρομείο. Πολλοί υπάλληλοι γραφείου ελέγχουν τα e-mail τους ως και 30 φορές την ώρα. «Εχουμε γίνει σαν τα ποντίκια σε εργαστήριο υψηλής τεχνολογίας, σαν πειραματόζωα που πατάμε άσκοπα μοχλούς με την ελπίδα ότι θα κερδίσουμε κάποια ψίχουλα κοινωνικής ή διανοητικής τροφής. Αυτό που κάνει ακόμη πιο ακαταμάχητα τα ψηφιακά μηνύματα είναι η αβεβαιότητα. Υπάρχει πάντα η πιθανότητα ότι κάποιο σημαντικό e-mail περιμένει να το ανοίξουμε, παρ΄ ότι ξέρουμε πως τα περισσότερα μηνύματα που έρχονται online είναι ασήμαντα» γράφει ο Καρ».
Δείτε την ενδιαφέρουσα διάλεξη της Τρεκλ για τις κοινωνικές προεκτάσεις των Νέων Τεχνολογιών.
Θα διαφωνήσω κάθετα με όλες τις θέσεις του κειμένου. Η ψύχωση κάποιου με κάποιο αντικείμενο δεν είναι κάτι καινούριο ούτε μπορούμε να κατηγορούμε την τεχνολογία επειδή υπάρχουν άτομα που κάνουν κατάχρηση. Είναι σαν να λέμε ότι τα καζίνο ως κτήρια φταίνε που οι άνθρωποι χάνουν περιουσίες εκεί.
Το Internet είναι πανομοιότυπο με την κοινωνία. Και στην μη-ιντερνετική κοινωνία υπάρχουν μορφές εξάρτησης από την τεχνολογία (τηλέφωνο, τηλεόραση κτλ.). Θυμάμαι χαρακτηριστικά μια ταινία Woody Allen (“Play it again Sam” αν θυμάμαι καλά) που ένας από τους ήρωες, σε κάθε σπίτι που πήγαινε έπαιρνε τη δουλειά του να ενημερώσει ότι βρίσκεται σε εκείνο το νούμερο.
Επομένως, το φαινόμενο δεν είναι καινούριο. Φαντάζομαι ότι και οι αρχαίοι Αιγύπτιοι είχαν πορωθεί με τον τροχό στην αρχή 😛 Και ναι, όταν είσαι σε μια πολυεθνική και εξαρτιέσαι από ένα προϊστάμενο χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά και ο μόνος τρόπος επικοινωνίας είναι το e-mail, θα το ελέγξεις και 50 φορές την ώρα. Όλα αυτά είναι επιταγές της εποχής. Αλλά προφανώς στο ΜΙΤ είναι χαραμοφάηδες (?).
Γενικά, αυτή η άποψη του τύπου “κάθε πέρσι και καλύτερα” και της παρελθοντολογίας μερικών μερικών, με ενοχλεί “ταμάλα” (που θα έλεγε και ο Κατακουζηνός). Ειδικά, όταν τους αποκαλούμε μεγάλους στοχαστές…
Υ.Γ.: Έτσι, για να προσθέσουμε και μια τεχνολογική τάση της εποχής, ακούστε αυτό:
Με προσέλαβαν σε μία εταιρία με ξενοδοχεία για άσκηση και αυτό που μου έβαλαν να κάνω είναι το εξής. Μου ζήτησαν να τους φτιάξω ένα private MSN. Οι εταιρίες δε θέλουν να χρησιμοποιούν οι υπάλληλοι τους το Διαδίκτυο για να επικοινωνούν. Προτιμούν οι πληροφορίες που αφορούν τη δουλειά να μένουν εντός του τοπικού δικτύου της εταιρίας…
Άρα, μήπως μιλάμε για μια καινούρια μορφή “εσωτερικού ή εταιρικού τηλεφώνου” στην οποία τα τηλεφωνικά κέντρα θα αντικατασταθούν από software σε ένα server…;
Oι απόψεις του κειμένου και οι κίνδυνοι που επισημαίνει γίνονται πραγματικότητα όταν ανάμεσα στον άνθρωπο και στα ηλεκτρονικά μέσα επικοίνωνίας (faceboog κλπ) δημιουργούνται σχέσεις εξάρτησης.Η χρήση των μέσων αυτών, και γενικά της τεχνολογίας, πρέπει να γίνεται με διάκριση και μέτρο διότι κάπου-κάπου καταντάει και χάσιμο χρόνου.
Συμφωνώ στα κύρια σημεία με tsironakos και lapsus linguae. Ουσιαστικά η άποψη αυτή μεταφέρει την ευθύνη των εθισμένων ανθρώπων στο facebook στο ίδιο το facebook. Είναι σαν να λέμε ότι φταίει το ποτό για την κακή υγεία και την εξάρτηση ενός αλκοολικού, ενώ ο ίδιος αλκοολικός δεν έχει καμία ευθύνη.