Απόσπασμα από τη στήλη «Στοχασμοί» του Γιάννη Μπασκόζου στο «Βήμα», στην οποία ο γράφων παρουσιάζει την πολιτική φιλοσοφία των κοινωνιολόγων Τσαρλς Τίλλυ και Ραφαέλε Σιμόνε που μας θυμίζει μια παλιότερη- ιδιαίτερα δημοφιλή – ανάρτησή μας για τις «προφητείες» των Orwell και Huxley: …«Πρόκειται για το «μειλίχιο τέρας», όπως ονομάζει ο συγγραφέας την πολιτιστική θύελλα που προέκυψε τα τελευταία χρόνια και άλλαξε τις συνειδήσεις του κόσμου, διαμορφώνοντας τον λαό σε μάζα. Το μειλίχιο τέρας» είναι ένα πρότυπο παγκόσμιας κουλτούρας με δεσποτικό χαρακτήρα. Είναι ένα σύστημα που διοικείται από πολυεθνικά συγκροτήματα και παγκόσμια κέντρα χρηματοπιστωτικής εξουσίας, και είναι επικεντρωμένο στην κατανάλωση, στην παντοκρατορία των μέσων ενημέρωσης και entertainment, στις συνεχείς επικλήσεις της λαϊκής βούλησης και σε μια γενικευμένη ανάγκη για θρησκεία και πνευματικότητα. O Σιμόνε δεν είναι ο πρώτος που διαπιστώνει αυτή την παντοδυναμία της κουλτούρας. Ο Αλέξις ντε Τοκβίλ στο έργο του«Η δημοκρατία στην Αμερική»είχε μιλήσει για την πιθανή εμφάνιση ενός «δεσποτισμού του μέλλοντος». Ενός σύγχρονου απόλυτου μονάρχη, μιας φιγούρας που θα διέθετε απόλυτη εξουσία, η οποία δεν θα είχε παρατηρηθεί ποτέ ξανά στους προηγούμενους αιώνες,«ικανή να στέκεται δίπλα σε κάθε άνθρωπο και να τον κατευθύνει».Μάλιστα ο Τοκβίλ έλεγε ότι δεν γνωρίζει πώς να ονομάσει αυτό το φαινόμενο, καθώς οι όροι «δεσποτισμός» και «τυραννία» δεν είναι κατάλληλοι, αφού ο νέος δεσποτισμός θα είναι πιο εκτεταμένος και πιο ήπιος και θα υποβάθμιζε τους ανθρώπους χωρίς να τους βασανίζει. Κάπου εδώ ο Σιμόνε συναντά τον Τσαρλς Τίλλυ, μιας και το φαινόμενο της δεσποτικής κουλτούρας αφαιρεί από τον μέσο άνθρωπο τη συνειδητή πράξη και στην ουσία υπονομεύει τη δημοκρατία της διαβούλευσης. Γιατί, όπως λέει ο Αλέξις ντε Τοκβίλ, η νέα εξουσία «καθιστά λιγότερο χρήσιμη και πιο σπάνια τη χρησιμοποίηση της ελεύθερης βούλησης, δεν συντρίβει τη θέληση αλλά τη μαλακώνει, τη λυγίζει, σπανίως την κατευθύνει σε δράση, αλλά ενοχλεί, καταπιέζει, εκνευρίζει, καταπραΰνει, αποβλακώνει, και τελικά οδηγεί κάθε έθνος να γίνει ένα κοπάδι από φοβισμένα, εργατικά πρόβατα που βοσκός τους είναι η κυβέρνηση».Τις απόψεις του Ντε Τοκβίλ συναντάμε με διαφορετικές μορφές και στον συντηρητικό ισπανό φιλόσοφο Ορτέγκα Υ Γκασέτ στο κλασικό έργο του«Η εξέγερση των μαζών», στον Πιερ Πάολο Παζολίνι στο έργο του«Καλλιέργεια και κοινωνικοποίηση», στον Γκυ ντε Μπορ («Η κοινωνία του θεάματος»), αλλά και στον δικό μας Παναγιώτη Κονδύλη στο κλασικό, πια, έργο του «Η παρακμή του αστικού πολιτισμού».Το «μειλίχιο τέρας»…ρυμουλκεί την κοινωνία πίσω από ένα αντιδημοκρατικό καθεστώς όπου οι πολίτες απαθείς σύρονται ερήμην τους σε μια κοινωνική απαξίωση». Δείτε και το αγγλόφωνο -δυστυχώς- βιντεάκι που βασίζεται σε εξαιρετικά βιβλία ανάλυσης του φαινομένου της «μαζικής κουλτούρας»:
[youtube=http://www.youtube.com/watch?v=qzPT4GFA2YY&w=425&h=350]
