Σε τι χρησιμεύει, τελικά, η λογοτεχνία;

Πολλές φορές, μαθητές και εκπαιδευτικοί, κριτικοί και φιλόσοφοι, δημιουργοί και αναγνώστες προβληματίζονται για τη σκοπιμότητα ύπαρξης της λογοτεχνίας θέτοντας -κατ’ επανάληψη- το ερώτημα «ποια η αξία της;». Σε ένα παλιότερό του άρθρο, στα «Νέα», ο Μιχ. Μητσός προσπαθεί να απαντήσει στον Ουμπέρτο Έκο, όταν ο τελευταίος θέττει το ίδιο ερώτημα, σταχυολογώντας ενδιαφέρουσες απαντήσεις από διάφορους…

Η «Νέα Ομιλία» = υποταγή με την αχρήστευση της σκέψης και της φαντασίας…

Ο σεμνός και συνεπής επαναστάτης Χρόνης Μίσσιος -που έφυγε τον περασμένο μήνα από κοντά μας- θἰγει τη σκόπιμη υποβάθμιση της γλώσσας από ποικίλες μορφές της πολιτικής και οικονομικής εξουσίας. Επισημαίνει, με έμφαση, πως ο υποβιβασμός / περιορισμός της γλωσσικής έκφρασης  σε έναν «τεχνικό κώδικα διαχειριστικής συνεννόησης», προκαλεί αναπόφευκτα την «κατάργηση ερωτικής σχέσης του μυαλού με…

«Κάτω ο έρωτάς σας. Κάτω η τέχνη σας. Κάτω το σύστημά σας….»

«Είμαι ποιητής. Γι’ αυτό και είμαι ενδιαφέρων.Γι’ αυτό και γράφω ποίηση. Για όλα τα υπόλοιπα γράφω μόνο αν περισσέψουν λέξεις». Έτσι αυτοσυστήνεται ο εμβληματικός Ρώσος ποιητής Βλαδίμηρος Μαγιακόσφκι στην πρώτη φράση της αυτοβιογραφίας του, που έχει τίτλο «Εγώ, αυτοπροσώπως».  Ένας άνθρωπος κι ένας καλλιτέχνης που έζησε έντονα, σε έντονες και ιστορικές εποχές, παθιάστηκε, συμμετείχε, απογοητεύτηκε…

Άπειρες επιλογές σημαίνει άγχος και αδράνεια για τον άνθρωπο;

Η κυρίαρχη ιδεολογία των κοινωνιών της αφθονίας δημιουργεί την ψευδαίσθηση της ελευθερίας λόγω των άπειρων επιλογών ζωής, επιλογές που σχετίζονται, κυρίως, με τη δυνατότητα της απεριόριστης κατανάλωσης. Απέναντι, όμως, στον κατακλυσμό των προσφερόμενων επιλογών, ο άνθρωπος, αναπτύσσει τελικά την αρνητική ψυχολογία του άγχους, της αμφιβολίας -για τη ορθότητα των επιλογών του – βιώνοντας τελικά την…

«όντας μαζί θρασύς και κυνικός θα σας γελοιοποιώ συνέχεια και συνέχεια»

«Ο Βλαντιμίρ Μαγιακόφσκι αποτελεί μία από τις πιο ενδιαφέρουσες και αντιφατικές φωνές που ύμνησαν την επανάσταση του 1917 στη Ρωσία: επικός αλλά και βαθύτατα λυρικός στον τόνο, διδακτικός αλλά και δεικτικός, επαναστατικός και συγχρόνως (ή μήπως γι’ αυτό;) ερωτικός· και άλλα ακόμη: ηγετική φυσιογνωμία των φουτουριστών ποιητών που πειραματίζεται υφολογικά πάνω σ’ ένα στίχο γεμάτο…

Κ.Π. Καβάφης, ο Αλεξανδρινός («΄Ελληνες του πνεύματος και της Τέχνης»)

Ο Αλεξανδρινός, «ποιητής ελληνικός και ιστορικός», η ζωή και η ποίησή του, όπως διαμορφώθηκαν από τον κοσμοπολιτισμό της Αλεξάνδρειας που καθόρισε τη συνείδηση και την ποιητική του κοσμοθεωρία. Ένας άνθρωπος με πάθη, ένας «φυγάς της αριστοκρατικής του τάξης» που «με συνολικόν ποσόν δεν αριθμήθηκε»… Στο ντοκυμαντέρ του ΣΚΑΪ «…Ο ηθοποιός Δημήτρης Λιγνάδης αναζητά τα ίχνη…

Ένα πορτρέτο του Σεφέρη («Έλληνες του πνεύματος και της Τέχνης»)

Από τις καλύτερες στιγμές της ελληνικής τηλεόρασης το ντοκυμαντέρ για τη χαρτογράφηση της προσωπικότητας και της ζωής του Σεφέρη: «…Το πορτρέτο έρχεται να ορίσει νέα αφετηρία στην ανάγνωση του προσώπου «Σεφέρης» και να προτείνει αυτή την αφετηρία σαν θεμέλιο μιας σχέσης των θεατών με την ποίησή του. Με παρουσιαστή τον Γιώργο Κιμούλη, η σειρά ξεδιπλώνεται…

Απαθείς καταναλωτές πληροφοριών χωρίς ψυχική ζωή;

Θίγοντας, για άλλη μια φορά το θέμα της υπερπληροφόρησης και των επιδράσεων που ασκούνται από αυτήν στην ανθρώπινη συνείδηση, αποδελτιώνουμε κάποιες ενδιαφέρουσες θέσεις – αναλύσεις από πρόσφατα και παλαιότερα δημοσιεύματα του τύπου. Διαβάζουμε σήμερα στα «Νέα»: «O σύγχρονος άνθρωπος έχει απεριόριστη πρόσβαση σε κάθε είδους πληροφορία. Ειδήσεις στα ραδιόφωνα κάθε μία ώρα. Συνεχής ενημέρωση ιστοσελίδων…

Μπρεχτ και Όργουελ: η λογοτεχνία ως πολιτική αλληγορία με στόχο την αφύπνιση

«Οι ιστορίες του κ. Κόυνερ» γράφονται αμέσως μετά την ανακάλυψη που κάνει ο Μπρεχτ για τη σύνδεση του μαρξισμού με τα καθημερινά γεγονότα. Οι ιστορίες αυτές έχουν έναν κοινό άξονα: δείχνουν τη συμπεριφορά του ατόμου, του κ. Κόυνερ, απέναντι σε φαινόμενα της καθημερινής ζωής, και τις αντιδράσεις του απέναντι σε καθιερωμένες αντιλήψεις και καταστάσεις. Καθώς…

Με οδηγό τον Σεφέρη, ανακαλύπτουμε τον Έλιοτ.

Ακολουθώντας τη σκέψη του Σεφέρη ανακαλύπτουμε την ουσία της ποίησης του Έλιοτ: έκφραση με προφορικό ρυθμό, που βασίζεται σε μια ψυχολογική ή συναισθηματική αλληλουχία, γι’ αυτό και αποτείνεται κυρίως στις αισθήσεις. Ο Σεφέρης θα χαρακτηρίσει την ποίηση του Έλιοτ ως ποίηση δραματική, που διαπνέεται από το έντονο ιστορικό συναίσθημα του ποιητή και διανθίζεται από αλλεπάλληλα…